Radio Astronomiya Və Tarixçəsi

Elm insanları, səmadakı cisimləri izləyə adına bir çox fərqli üsula müraciət edir. Yer üzündə qurulan çox böyük diametrli aynalara sahib teleskoplar yanında, Dünyanın orbitinə yerləşdirilən Kosmos teleskoplar ilə böyük uzaklıklardaki cisimləri müşahidə vəziyyətdəyik.

Bilindiyi üzrə, kainatda olan cisimlərdən bizlərə yalnız optik dalğa boylarında görülən işıq çatmaz. Bunun xaricində dalğa boyu çox daha uzun olan (1 sm-dən daha uzun) və Elektromaqnetik Tayf'ın ən aşağı enerjisinə sahib olan radio dalğaları, indiki vaxtda astronomiyanın ən əhəmiyyətli iş sahələrindən birini təşkil edir.

11-Jansky
Jans və kosmik radio dalğalarını kəşf etdiyi ilk radio alıcı sistemi.
1933-ci ildə, Bell Laboratoriyasında okean həddindən artıq telefon xəttlərini araşdırıl Karl Jansk'nin təsadüf əsəri Samanyolunun mərkəzindən gələn radio dalğalarını kəşf etməsi ilə Radio Astronomiya çağı başlamış oldu.

Bu hadisədən yeddi il sonra, Grote Reber, öz evinin bağçasına qurduğu istiqamətləndirilə radio teleskopu ilə Samanyolunun radio dalğa boyunda ətraflı bir xəritəsini çıxarmağı bacardı.

Radio Astronomiya

Reber'in evinin bağçasında qurduğu ilk radio teleskop.
Radio astronomik, digər optik teleskoplar ilə edilən müşahidələrdən ayıran bəzi əhəmiyyətli üstünlükləri var: Radio Astronomisi'nde havanın açıq ya da buludsuz olmasını gözləmənizə ehtiyac yoxdur. Buludlu və küləkli hətta fırtınalı, dahası yağışlı və qarlı bir havada belə müşahidə edilə bilər.

Ayrıca müşahidə etmək üçün gecəni gözləmənin də bir gərəyi yoxdur çünki radio dalğaları hər an etibarı ilə yer üzünə çata bilməkdədir. Bu səbəblə gün işığında belə müşahidə etməniz mümkündür.

PRAposter_90
Hollandiyanın Groningen şəhərinin 1.2 ghz radio dalğa boyunda səma görünüşü. Bu görünüşdə radio dalğa boyunda işıldayan yüzlərlə qalaktikanın səmanı örtdüyü görülür.
Elm insanları, 1940-cı illərdən etibarən bir çox kiçik radio teleskopunu bir araya gətirərək çox daha böyük diametrli tək bir radio teleskopu ilə alına biləcək görünüşlər əldə edə bildiklərini fərq etmələri ilə radio astronomiya sahəsində çox ciddi məsafələr katedilmiş vəziyyətdə.

İnterferometri deyilən bu üsul ilə birdən çox teleskop bir araya gətirilərək çox böyük diametrli bir teleskop olaraq istifadə edilə bilir. Bu üsul, yalnız radio astronomisinde deyil, optik müşahidə üçün istifadə Reflektor Teleskopda da uygulanabilmekte.
qaynaq http://www.kozmikanafor.com/radyo-astronomi-ve-tarihcesi/