Masın Motoru Necə Çalışır

Orta hesabla hər gün istifadə etdiyimiz avtomobillərin mühərrikləri necə çalışır və vasitəsi necə hərəkət etdirər düşündünüzmü? Hərəkət halındaykən biz fərqində olmadan hər dəqiqə dəfələrlə təkrar etdiyi əməliyyatlar, vasitəsi işləyən bir saat kimi qüsursuz edir. Mexaniki prinsiplərə söykənən bu texnologiyanın gündəlik həyatda belə praktikaya dökülebilmesi insanlıq üçün tapılmaz bir nemətdir.
Araba Motoru'nun Təməl Parçaları

Bujileri


Sadə sözlə Bujileri, mühərriki hərəkətə keçirən avtomatik parçalardır. Hava və yanacaq qarışığının yanması üçün qığılcım çıxararlar.


silindirler

Silindirler silindr şəklində olub silindrin içinə yuxarı aşağı hərəkət edər. Porşenin ana vəzifəsi silindrə gələn hava və yanacaq qarışığını sıkıştırmaktır.


Piston Yüzükleri (Segmanlar)

Yanacaq-hava qarışığının yanma əsnasında yağ anbarına qarışmasını önləyən və porşenin ətrafında olan üzüklərdən segmanın deyilir. Eyni zamanda yağ mağaza yağın yanma otağına qarışmasını mane olar.


Subaplar (valfler)

Mühərrikdə iki tip subap tapılar: Emme subabı və egzoz subabı ... Emme subabı uyğun fasilələrlə yanacağın yanma otağına gəlməsi üçün açılır. Egzoz subabı isə yanmadan sonra boşaltıma icazə verir.
krank Mili

Silindirler yuxarı və aşağı istiqamətlərdə hərəkət edərkən gic mili, bağlı olduğu porşenlərin yuxarı aşağı hərəkətinə uyğun şəkildə dairəvi olaraq hərəkət edər.


Volan (çarxı)

Volan gic milinin arxa qisimində tapılar. Əlaqə açıldığında marş volana təsir edər və bu sayədə mühərrikin çalışması təmin edilər.


Bağlama Çubuğu

Krank mili ilə psiton arasındakı əlaqəni təmin edən metal bir çubuktur. İki ucu bir-birindən fərqli olub, piston hərəkət etdiyində bucağı dəyişərək gic milinə çevirər.
Araba Motoru mexanizmi


Mühərrikin bu parçalarına baxaraq iş formasının çətin olduğunu düşünməyin. Mühərrik, çox sadə şəkildə çalışır. Əslində avtomobili hərəkət etdirmək çıxarılan gücü istifadə üçün dörd mərhələ mövcuddur. Dörd zaman olaraq bilinən bu dörd mərhələ əmmə, sıxılma, güc və ekzoz'dur.

Əmmə zamanı, silindirdeki əmmə subabının hava və yanacaq qarışığını sıxışdırma və yandırma üçün silindrdən içəri alması ilə başlayır. Subap açıldığında piston, hava-yanacaq qarışığının yanma otağına gəlməsi üçün boşluq meydana gətirmə məqsədiylə aşağıya enər. İkinci mərhələ olan sıxışdırma zamanı, əmmə və ekzoz subapları tamamilə bağlandığında dövrəyə girər. Bu sırada qarışığı yandırmaq üçün porşen yuxarı doğru hərəkət edər. Üçüncü mərhələ olan güc zamanı qarışığın yanmasıyla başlayır. Piston, qarışığı sıxışdıraraq yuxarı gəldiyində Bujileri qığılcım çıxarar və yanacağı atəşlər. Bu vəziyyət güc yaradaraq porşenin təkrar aşağıya enməsinə səbəb olur. Dördüncü mərhələ olan işlənmiş zamanı da tullantı qazları silindrdən atmaq üçün egzoz subabının açılması hadisəsidir. Mühərrikdə güc çıxarmaq üçün bu əməliyyatlar davamlı təkrar edər.

Sadə mənada mühərrikin iş forması budur. Avtomobilə oturaraq kontağı çevirib sürüşə başladığımız andan etibarən vasitəyə hərəkət təmin edən bu əməliyyatlar təkrar təkrar reallaşar.
qaynaq http://www.fizikmakaleleri.com/2013/08/araba-motoru.html