Prezident Trump yeni bir silahlanma yarışını dəstəkləyir. Rusiya nüvə cephanesini inkişaf etdirmək adına silah razılaşmalarını pozmaqda. Şimali Koreya, uzun mənzilli mərmilər inkişaf etdirib nüvə döyüş üçün hazırlıq edərkən, ABŞ, dünyadan səpilmiş ulusun hərbi təsislərinə, ola biləcək olabiləcək bir hücuma qarşı əvvəldən müdaxilə etməyi düşünür. Eyni zamanda, nüvə terrorizm və çirkli bombalar əzici bir təhdid təşkil edərkən; bu hadisələrin, evinizin yaxınlarında reallaşa bir partlamağı buraxın, ehtimalla da olsa, bir nüvə savaşı hərəkətə gətirməsi fikri belə çox narahatlıq verici.
Bu nöqtədə, bir nüvə bomba hücumundan xilas nə etməliyəm deyə merak bilər. Lawrence Livermore National Laboratorydan araşdırmaçı Michael Dillon 2014-cü ildə Proceedings of the Royal Society A: Mathematical and Physical Sciences adlı jurnalda nümayiş olunan işində tam da bu mövzunu şərhə çalışmış. Bənzər şəkildə, dövlət qurumları və digər təşkilatlar bu problemin cavabını axtarıb, ətraflı tövsiyələr və planlar inkişaf etdirmək idi.
ssenari
0,1-10 kiloton kimi aşağı məhsuldar, tək bir nüvə partlamağa məruz qalan bir büyükşehirdesiniz. Bu, Hiroşimaya atılan, təxminən 15 kilotonluk bombaya görə çox daha zəif etkililikte. Yenə də ABŞ-ın istehsal etdiyi yeni B61-12 yerçekim bombası kimi silahlara baxıldığında, təsirləri 50 kilotona çata 0,3 kilotona da hafifletilebiliyor. (Rusiya və Pakistan da bu "taktiki" nüvə silahlar üzərində çalışır.)
Işlər, ağıllıca davrandığınız və radiasiyaya məruz qalmadığınız təqdirdə sizin də, komşularınızın da xilas ola göstərir. Ən əhəmiyyətli və prioritetli məqsəd nüvə serpintiden qorunmaq.
Nüvə serpintiden necə qorunmalı?
Səpinti, buxarlanan, radioaktiv xüsusiyyətdə, küləklə toz və kül olaraq yayılan, bomba materyalleriyle birlikdə torpaq və dağıntı ehtiva edən bir kütlə.
Ediləcək ən yaxşı şey saxlanacaq yaxşı bir yer tapıb kurtarılana qədər gözləmək; xarici dünya ilə aranızda nə qədər sıx bir lay olursa o qədər yaxşı. Amerikan Dövləti dərhal yaxındakı bir binaya saxlanmağı önerse də, bütün binalar nüvə serpintiye qarşı müvafiq sığınacaq təmin etmir. Qeyri-kafi sığınacaqlar, yəni evlərin təxminən% 20i, yüngül materialdan hazırlanmış və çoxu bodrum qatı bulundurmuyor. Ən yaxşı sığınacaqlar, qalın kərpic və ya betondan edilmiş, pəncərəsi olmayan strukturlar, eynilə Məsələn; 5 mərtəbəli bir binanın zirzəmisində saxlanarkən çöldəki serpintideki radiasiyanın 1 / 200'üne məruz qalarsınız. Ancaq, əgər belə bir partlamağa yaxınsa; tək qatlı, taxta vəsaitdən evinizin oturma otağı sizi ancaq çöldəki məbləğ yalnız yarısından qoruya biləcək.
Yaxşı, yaxınınızda yaxşı bir sığınacaq yoxsa nə etməlisiniz? Qeyri-kafi bir sığınacaqda qalmağa davam etməli mi, yoxsa radiasiyaya məruz qalma riskini alıb daha yaxşısını axtarmalı bilərsinizmi? Nə qədər gözləməlidir?
Qalmalı mı getməli mi?
2014'teki işində Dillon ən yaxşı variantları təyin etmək üzrə modellər inkişaf etdirdi. Qalmalı mı getməli mi sualının cavabı, serpintinin olduğunuz yerə çatmasını təyin edəcək faktor olan partlayışdan nə qədər uzaqda olduğunuza bağlı olmaqla birlikdə izləniləcək bəzi ümumi qaydalar var.
Əgər, partlayış olduğunda möhkəm bir sığınacağa yaxın və ya edirsinizsə daha az radioaktiv maruziyeti üçün kurtarılana qədər orada gözləyin.
Əgər bir bomba sığınacağında deyilsinizsə və təxminən 5 dəqiqəlik, görülə bilər bir məsafədə, böyük bir binanın Bodrumu kimi uyğun bir sığınacaq olduğunu bilirsinizsə sürətlicə ora keçin və içəridə qalın.
Ancaq, əgər söz mövzusu binaya çatmaq 15 dəqiqə qədər zaman alacaqsınızsa zəif sığınacaqda bir müddət gözləmək daha ağıllıca, təbii kobudca bir saat sonra daha yaxşı vəziyyətdəki sığınacağa getməniz lazım olacaq. (Giderken yolda bir neçə pivə ala bilərsiniz; 50-ci illərdəki bir iş içkilərin belə bir partlayışdan sonra daha ləzzətli olduğunu göstərir!) [1] Bunu edib gözləmənin məqsədi, ən sıx serpintinin bu müddətdə keçməsi və maruziyeti azaltması.
Mənbə: businessinsider.de
Yorumlar
Yorum Gönder