Ana içeriğe atla

Su heyatdi suyun xüsusiyetleri

Suyun xüsusiyyəti izah edilərkən dadının və qoxusunun olmadığı deyilər.
Amma bir yaz günü içdiyimiz suyun şəkərdən belə şirin olduğunu hamımız bilirik.
Hər yerdə mövcuddur .Bomboş və daş divardan edilmiş bir otaq içində dayansaq belə su vardır.
Harada mi? Kəndimizdə. Çünki bizlərin% 65 'ini su meydana gətirər.
Bu nisbət patateste% 80, pomidorda% 95 'e çıxar.

*
Xeyli çox maye maddə Donduğunda% 10 qədər həcm itirər.
Su da elədir, amma bir baxıma da elə deyil.
Çünki tam donma nöqtəsində maraqlı bir fiziki xüsusiyyət qazanaraq genişləndirir.
Donma əməliyyatı bitib katılaştığında köhnəsindən% 10 daha hacimlidir.
Buzun bu xüsusiyyəti çox əhəmiyyətlidir .Zira suyun üzərində qalmasını təmin edər.
Səbəbi isə sudan daha az sıx olmasıdır.
1 dm3 buz, 0, 9 dm3 qisimi su səthinin altında qalmaq üzrə suya batır.
Batan qisim səbəbiylə 0, 9 dm3 su ilə yer dəyişdirir.
Yer dəyişdirən su 1 dm 3 buzun hamısı qədər ağırlıqdadır.
Beləcə su, buzu, 0, 1 dm3 qismi suyun üstündə qalacaq şəkildə yüzdürür.
Tərsi olsaydı, yəni buz batsaydı, göllər və dənizlər diblərindən başlayaraq donarlardı.
*
Bir oksigen atomu ilə ona bağlanan iki hidrogen atomu su molekulu meydana gətirər.
Oksigen yanmağı təmin edən elementdir. Hidrogenin şəxsən özü yanıcı xüsusiyyətdədir.
Yanmağa meylli bu iki element uyğun nisbətdə birləşincə atəş söndürücü hala gəlmiş olur.
Hidrogen atomları oksigen atomlarına möhkəmcə bağlanarlar.
Amma digər su molekulları ilə də toz bağlar qurarlar.
Bir su molekulunu işarələyib onu müşahidə düşünək.
Onun bağlı olduğu molekulu buraxıb digərinə bağlandığını görürdük.
Qısa bir müddət sonra onu buraxıb bir başqasına bağlanacaq .Böyle sürüb gedər.
Bir stəkan içindəki suyun sakit bir şəkildə dayanır görünməsi aldadıcıdır.
Halbuki içindəki hər molekul bir saniyə içində milyardlarla dəfə başqa molekulla əlaqə qurar.
*
Molekulların bir-birləriylə möhkəm olmayan əlaqələri eyni zamanda güclü olmalarını da təmin edər.
Suyun səthindəki müqavimət bu səbəblə meydana gələr.
Bir su birikintisinin səthindəki molekullar, alt və yan taraflardaki molekullar ilə əlaqəlidir.
Amma bunların əlaqələri, üst hissəsindəki hava molekulları ilə meydana gətirdikləri bağlardan daha güclüdür.
Bu bağlılıq, bir böcəyi daşıya biləcək qədər güclü bir zar yaradar.
Əgər üzmə hovuzuna karınüstü atlarsanız bu zar müqaviməti üzündən Göbeğime acır.
*
Elm adamları yerküredeki su miqdarının 1, 3 milyard kub kilometr olduğunu söyləyir.
Bu miqdar sabitdir, azalmaz və ya artmaz. Bunun böyük qisimi okeanlara aiddir.
Hal olaraq belirtirseniz, yer üzündəki bütün suların% 97 'si dənizlərdə olur.
Geriyə qalan% 3 miqdarındakı su şirindir, onun da çoxu buz layları halındadır.
Su heyatdi
QAYNAQ
A Short History of Nearly Everything
su

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

İnsan skeleti

İnsan skeleti İnsan skeleti İnsan skeleti, sümüklərdən ibarətdir və bağlar (ligamanlar), şüaları (tendon), əzələlər, qığırdaqları və digər orqanlar tərəfindən dəstəklənir. Skelet sabit və dəyişməz deyil; tərkibi həyat boyunca dəyişir. Hamiləliyin erkən dövrlərində, döl sərt bir skeletə malik deyil, rəhmin içindəki doqquz ay boyunca sümüklər yavaşca meydana gələr, yetkinləşər. Doğumda, bütün sümüklər meydana gəlmişdir, lakin yeni doğulmuş bir körpə bir yetişkinden daha çox sümüyə malikdir. Ortalama olaraq, yetkin bir insan 206 sümüyə malikdir (Gray Anatomisi'ne görə, yenə də sayı fərddən fərdə kiçik nisbətlərdə dəyişiklik göstərər), halbuki bir körpə 300-dən çox sümüklə doğulur. Fərqin səbəbi böyümə əsnasında bir-biriylə kaynayacak olan kiçik kemiklerdir. sümüklər; qısa, uzun və yastı sümüklər olaraq şəkillərinə görə üçə ayrılar. Canlılarda daxili və xarici olmaq üzrə iki tip skelet vardır. Xarici skelet: Bədənin xarici qisimində tapılar, üzərində heç bir bədən örtüyü tapılmaz. Üzvi...

Bulutlar

Bulut,  atmosferdeki  su buharının, yükseklerde  yoğunlaşmas  ile meydana gelen çok küçük su damlacıklarına verilen ad. Su damlacıklarının çok küçük olması sebebi ile bulutların taşıdıkları su miktarları, metreküp başına birkaç gramı geçmez. Bulutlar, gökyüzünde devamlı olarak hareket ederler.   Dünya 'da yoğunlaşan madde su buharıdır. Bu da, küçük su damlacıklarını, genellikle 0.01 mm buz kristallerini oluştururur. Milyarlarca damlacık ve  kristallerin  beraber durmasıyla bulut olarak görünürler. Bulutlar tüm görünür dalga boyutlarını yansıtır ve genellikle beyazdır fakat gri veya siyah olarak görünebilirler. Siyah görünmelerinin sebebi, çok kalın veya yoğun olması ile güneş ışığının geçmesine izin vermemesindendir.  Bulutların meydana gelişleri aynı olmakla beraber şekilleri ve hacimleri bakımından aralarında büyük farklar vardır. Bulutların sınıflandırılmasında esas olarak dört tip kabul edilmiştir:  a - Sirüs, b - Stratus, c - Kümülüs, d ...

Günəş sistemi

Günəş sistemi Alm. Sonnensystem (m), Fr. Systeme (m) Solaire, İng. Solar system. Günəş və peykləri ilə birlikdə planetlər, quyruqlu ulduzlar və meteor axınları da daxil olmaq üzrə, onun ətrafında dönən göy cisimləri. Günəş və günəş ətrafında dolanan göy cisimlərindən meydana gəlir. Günəş sistemində planet, peyk, quyruqlu ulduz və meteor tapılar. Günəş sisteminin formalaşması ilə əlaqədar ən çox bilinən nəzəriyyə Kant-Lapslace nəzəriyyəsidir. Bu nəzəriyyəyə görə günəş sistemi əvvəl bir nebula (qızğın qaz kütləsi) idi. Daha sonra nebula soyuduqca kiçildi və oxu ətrafındakı fırlanma sürəti artdı. Beləcə mərkəz neçə qüvvətinin təsiriylə günəşdən qopan parçalar kosmosa yayıldı. Günəş Sistemində olan bütün göy cisimləri Günəşin cazibə təsiri altındadır və onun ətrafında fırlanırlar. Bu hərəkət, diqqət nöqtələrinin birində Günəş yer alan ellips şəklindəki bir orbit üzərində olmaqdadır. Günəş Sistemi, tamamilə və eyni istiqamətdə dönən bir disk şəklində hərəkət halındadır. Günəş Sisteminin dia...